Bestuurslid Kim Bruggeman: ‘De Code mag best wat rebelser worden.’
Toen Kim Bruggeman in juli 2022 aan de slag ging als directeur arbeidsverhoudingen en arbeidsvoorwaarden bij de NS werd gevraagd of hij vanuit die functie ook wilde toetreden tot het bestuur van de Code Verantwoordelijk Marktgedrag. “Dat was geen vanzelfsprekendheid, maar wel gewenst”, vertelt hij. “De NS is een van de initiatiefnemers van de Code en vanaf het eerste uur betrokken. Bovendien vind ik het persoonlijk belangrijk om me hiervoor in te zetten.”
Een gedeelde verantwoordelijkheid
Eerder werkte Kim 21 jaar bij KLM. Hij vertelt: “De laatste jaren bij KLM werkte ik op het gebied van HR. Vanuit die hoedanigheid kwam ik voor het eerst in aanraking met de Code VM. Ik vind het belangrijk dat de Code er is en dat opdrachtgevers en opdrachtnemers kritisch en welbewust omgaan met marktomstandigheden. We moeten er samen voor zorgen dat mensen op een fatsoenlijke manier hun werk kunnen doen tegen de juiste voorwaarden. Elke werknemer moet de kans krijgen een prettig bestaan op te bouwen. Voor de opdrachtnemer hoort daar goed werkgeverschap bij. Denk aan investeren in duurzame inzetbaarheid en het bieden van ontwikkelmogelijkheden. Als opdrachtgever kun je op jouw beurt investeren in het contract en de samenwerking om zo betere arbeidsomstandigheden en -voorwaarden te realiseren.”
Het spanningsveld tussen ideaal en werkelijkheid
“Het belangrijkste inzicht dat ik meeneem als bestuurslid? Dat is het besef dat markt en prijs altijd een rol spelen bij het inhuren van mensen en diensten. Codeleden zijn het erover eens dat het uitbesteden van diensten zorgvuldig moet gebeuren. Zij willen graag hun maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen. Tegelijkertijd hebben ook deze bedrijven en organisaties te maken met stijgende kosten en een sterk competitieve markt. De uitdaging is om het ideaal van de Code samen te brengen met de financiële haalbaarheid en daarbij alle belangen in het oog te houden. Dit kan een spanningsveld opleveren waarbinnen complexe dilemma’s bestaan. Het is niet altijd zo zwart-wit als het soms lijkt.”
Eerst de kwaliteit dan de prijs
Het is overigens niet zo dat Kim tegen inhuur is. Integendeel, zo zegt hij: “Er zijn altijd zaken die niet tot je kernactiviteiten behoren en die anderen een stuk beter en efficiënter kunnen organiseren en uitvoeren. Waarom zou je daar dan geen mensen voor inhuren? Het moet echter niet zo zijn dat de mensen die het werk uitvoeren daar minder voor betaald krijgen dan eigen personeel of dat de werkomstandigheden niet optimaal zijn. Tegen opdrachtgevers, opdrachtnemers en tussenpersonen wil ik daarom zeggen: kijk niet alleen naar de kwaliteit van de dienstverlening, maar ook naar de kwaliteit van de arbeidsvoorwaarden en -omstandigheden en laat dit leidend zijn voor de prijs, niet andersom.”
Een goede balans tussen economische en sociale belangen
De afgelopen periode was Kim betrokken bij de cao-onderhandelingen voor de NS. Ook daarbij speelde verantwoordelijk marktgedrag een rol. Hij legt uit: “Voor de Klantenservice maken we regelmatig gebruik van uitzendkrachten. In de nieuwe cao hebben we expliciet afgesproken dat uitzendkrachten die 18 maanden bij ons hebben gewerkt een NS-contract voor onbepaalde tijd krijgen aangeboden. FNV heeft zich daar samen met ons sterk voor gemaakt. Zo krijgen deze medewerkers meer zekerheid en dezelfde arbeidsvoorwaarden als andere NS-collega’s. In goed personeel moet je investeren, zeker met het oog op de vergrijzing en krappe arbeidsmarkt. Bovendien heeft de NS, net als bijvoorbeeld Schiphol, een belangrijke maatschappelijke rol. Daar hoort een zorgvuldige bedrijfsvoering bij, met een goede balans tussen economische en sociale belangen.”
Bijdragen aan systeemverandering
Kim: “Als je kijkt naar maatschappelijke bewegingen die nu meer van zich laten horen, dan zie je dat oude patronen en systemen ter discussie worden gesteld. Of het nu gaat om Extinction Rebellion, de True Price-beweging of de Betekeniseconomie, zij pleiten allemaal voor structurele systeemveranderingen. Daar waar voorheen economische winst de boventoon voerde, zie je nu een verschuiving richting sociale en ecologische waarden. Iets wat aansluit bij verantwoordelijk marktgedrag. Wat mij betreft mogen we ons als Code VM daarom best meer systeem-kritisch profileren of zelfs wat rebelser worden. Ik hoop dat we de komende jaren de verbinding kunnen maken met dergelijke maatschappelijke bewegingen. Zodat we zelf ook zichtbaarder worden en ons eigen geluid meer kunnen laten horen. Met als doel: bijdragen aan de systeemverandering die ook de Code drijft.”