28 september 2021
Nieuwe Handreikingen geven impuls aan verantwoordelijk marktgedrag bij het inkopen van diensten
Vijf publicaties met branchespecifieke tips hoe inkopers diensten kunnen selecteren op kwaliteit
Eerlijke concurrentie met goede voorwaarden voor de mensen op de werkvloer én kwaliteit voor de opdrachtgever: dat is verantwoordelijk marktgedrag. Maar hoe komt dat tot uitdrukking bij het inkopen van diensten? Met die vraag in het achterhoofd heeft de Code Verantwoordelijk Marktgedrag vijf publicaties ontwikkeld voor inkopend Nederland: de Handreikingen Inkopen van Diensten. Aan de publicaties hebben zowel inkoop- als branche-experts meegewerkt.
De Handreikingen geven praktische handvatten hoe kwaliteitscriteria bij het uitbesteden van diensten kunnen worden geformuleerd, en waarbij de belangen van opdrachtgevers, ondernemers én medewerkers in balans zijn.
Dagelijks worden vele opdrachten gegund. Soms is het uitgangspunt dat de ‘winnende aanbieding’ die met de laagste prijs is. Maar steeds vaker is het die met de beste prijskwaliteitverhouding, ook wel economisch meest voordelige inschrijving genoemd. Kwaliteit bestaat dan uit meerdere criteria, zoals duurzaamheid, communicatie en innovatie. Toch blijft bij ondernemers vaak het gevoel achter dat prijs zwaarder meewoog in het eindoordeel dan bedoeld is.
Verantwoordelijk marktgedrag in uitbestedingen
In een ideale situatie heeft het inkopen van diensten voor alle betrokkenen een positieve uitkomst. Opdrachtgevers die waar krijgen voor hun geld, ondernemer die gezonde rendement realiseren en medewerkers die worden gewaardeerd en beloond voor hun vakmanschap. Als die resultaten bij een uitbesteding samenkomen, dan is er sprake van verantwoordelijk marktgedrag.
Niet alleen houding en gedrag
De Code Verantwoordelijk Marktgedrag richtte zich tot nu toe vooral op aspecten die te maken hebben met houding en gedrag. Minder ver uitgewerkt zijn de ‘technische’ aspecten van marktgedrag, zoals de manier waarop opdrachtgevers aanbiedingen beoordelen. Maar juíst deze aspecten kunnen marktwerking verstoren, bijvoorbeeld door teveel gewicht toe te kennen aan prijs als beoordelingscriterium. Om die reden ontwikkelde PPRC, onderzoekscentrum voor publieke inkoop en opdrachtgeverschap, in opdracht van de Code Verantwoordelijk Marktgedrag vijf publicaties: de Handreikingen Inkopen van Diensten.
Branchespecifieke tips voor het inkopen van diensten
De Handreikingen zijn gratis te downloaden op de website van de Code. Voor elk van de sectoren – Beveiliging, Catering, Schoonmaak en Verhuizing – is een eigen handreiking beschikbaar, die gaat over het formuleren en hanteren van onderscheidende kwaliteitscriteria bij het inkopen van diensten. Branche-experts van de Codekamers voorzagen deze publicaties van specifieke tips voor inkopers.
Verder zijn in de speciale handreiking ‘Verantwoordelijk Marktgedrag – Kunst van een gewogen oordeel’ voorbeelden van methodes te vinden om te voorkomen dat prijs zwaarder gaat meewegen dan bedoeld.
De publicaties zijn primair geschreven voor inkopers van opdrachtgevers, maar ook ondernemers kunnen de Handreikingen gebruiken om meer te weten te komen over de wijze van beoordelen van uitbestedingen.
Waarom is het inkopen van diensten lastig?
De uiteindelijke kwaliteit van een dienst wordt, in tegenstelling tot een product, vooral bepaald tijdens de uitvoering. De mensen die daarbij worden ingezet, maar ook de opdrachtgever zelf, hebben er een belangrijke invloed op. Verder is voor het inkopen van diensten, naast inkoopervaring, ook een combinatie van kennis over het vakgebied van de in te kopen dienst, over het uitvoeren van beoordelingen en van de uitgangssituatie nodig.
Over de Code Verantwoordelijk Marktgedrag
De Code Verantwoordelijk Marktgedrag stimuleert een verantwoordelijke marktwerking die vooral de mensen op de werkvloer raakt. Inmiddels hebben meer dan 1500 organisaties deze code ondertekend als ambassadeur, waaronder vakbonden, werkgeversorganisaties, ziekenhuizen, hotelketens, universiteiten, overheidsorganisaties, beursgenoteerde ondernemingen en midden- en kleinbedrijf. Als een opdrachtnemer, opdrachtgever of adviseur zich niet aan de Code Verantwoordelijk Marktgedrag houdt, dan kan een melding hierover bij de Codekamer in behandeling worden genomen.
