9 juni 2021
Samenwerking ondernemers en opdrachtgevers tijdens coronajaar: zowel dialoog als gevoel van onbegrip
Positieve effecten van corona op relatie tussen ondernemers en hun opdrachtgevers, maar onderzoek legt ook structurele problemen bloot
Het merendeel van de ondernemers in de facilitaire sector heeft uiteenlopende ervaringen gehad met hun opdrachtgevers tijdens coronatijd: zowel begrip, hulp en dialoog als ook het doorschuiven van problemen. Dat is een van de belangrijkste conclusies van het onderzoek naar de samenwerking in de facilitaire dienstverlening tijdens coronatijd. Onderzoeksbureau Panteia voerde dit onderzoek afgelopen maanden uit in opdracht van de Code Verantwoordelijk Marktgedrag, een nationaal initiatief om het uitbestedings- en inbestedingsbeleid te verbeteren.
Driekwart van de ondernemers geeft aan dat de orderportefeuille is verkleind tijdens de coronacrisis. Ook zijn er bestaande contracten of afspraken aangepast. Vooral in de contractcatering, maar ook in andere branches, heeft het wegvallen van werk geleid tot baanonzekerheid, verkleining van contracturen en zelfs tot ontslagen. “Al met al is er na meer dan een jaar corona geen breed sentiment bij ondernemers ontstaan dat ze actief door hun opdrachtgevers door de coronacrisis heen zijn geholpen,” aldus Kees Blokland, voorzitter van de Code Verantwoordelijk Marktgedrag.
Samen verantwoordelijkheid nemen
Alexander Rinnooy Kan, lid van het Comité van Aanbeveling van de Code Verantwoordelijk Marktgedrag
Alexander Rinnooy Kan, betrokken in het Comité van Aanbeveling van de Code, roept op om een contract tussen opdrachtgever en ondernemer niet te zien als een kale ruilrelatie. “De wijze waarop de inkoop van diensten wordt vormgegeven, en de gekozen uitgangspunten daarvan, hebben uiteindelijk grote invloed op werkgeluk, werktevredenheid en inkomenszekerheid van de uitvoerende werknemers. Je kunt niet simpelweg met het tekenen van een contract verantwoordelijkheden afschuiven op de opdrachtnemer. Oók de opdrachtgever heeft hierin een belangrijke rol te spelen. De kernboodschap van de Code is dan ook dat alle betrokkenen samen verantwoordelijkheid nemen voor de kwaliteit en het sociale aspect bij het uitzetten, aannemen en uitvoeren van opdrachten.”
De dialoog aangaan
“De Code Verantwoordelijk Marktgedrag is vooral van waarde in tijden waarin bedrijven onder druk komen te staan. Gaan ondernemers en hun opdrachtgevers het gesprek met elkaar aan of is het ieder voor zich?”, vult Kees Blokland aan. “Heel positief is dat het onderzoek aantoont dat partijen hebben gehandeld naar de geest van de Code. Opdrachtgevers uitten hun zorgen tijdens de coronacrisis voor hun opdrachtnemers en diens medewerkers. Ze gingen de dialoog aan, met name over arbeidsomstandigheden en het voorkomen van coronabesmettingen. Dat is bemoedigend, maar er is ook veel te verbeteren: de invulling van verantwoordelijk marktgedrag is niet bij elke opdrachtgever en ondernemer hetzelfde, vooral zodra het een financieel effect heeft. We zagen ook lelijke situaties, waarbij problemen werden doorgeschoven van opdrachtgever naar ondernemer, een juridische benadering werd gehanteerd en partijen in de stellingen gingen.”
Verantwoordelijke marktwerking en partnerships
Kees Blokland, voorzitter Code Verantwoordelijk Marktgedrag
Kees Blokland ziet een oplossing in het toezicht vanuit de overheid op de markt: “Stimuleren van mededinging is daarbij altijd het belangrijkste uitgangspunt geweest. Het onderzoek heeft het belang bewezen van investeren in goede partnerships tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. De overheid heeft dus ook een taak om ervoor te zorgen dat de markt niet uit de hand loopt en dat een zinvolle dialoog wordt aangemoedigd. De wetgeving laat veel meer contact toe dan veelal wordt gedacht. Werken aan de relatie en onderlinge partnerships zorgt voor de juiste kwaliteit en wederzijds begrip. Daarmee is de markt beter in staat om toekomstige crisissituaties samen het hoofd te bieden.”
Over de Code Verantwoordelijk Marktgedrag
De Code Verantwoordelijk Marktgedrag stimuleert een verantwoordelijke marktwerking die vooral de mensen op de werkvloer raakt. Inmiddels hebben meer dan 1500 organisaties deze code ondertekend als ambassadeur, waaronder vakbonden, werkgeversorganisaties, ziekenhuizen, hotelketens, universiteiten, overheidsorganisaties, beursgenoteerde ondernemingen en midden- en kleinbedrijf. Als een opdrachtnemer, opdrachtgever of adviseur zich niet aan de Code Verantwoordelijk Marktgedrag houdt, dan kan een melding hierover bij de Codekamer in behandeling worden genomen.
Download de rapportage van het onderzoek Verantwoordelijk Marktgedrag – ook tijdens corona.
